Οδηγός καλλιέργειας: Απαιτήσεις της θρέψης της πατάτας

Content

Κύριες λειτουργίες των θρεπτικών συστατικών των φυτών

Κάθε βασικό θρεπτικό συστατικό παίζει μοναδικό ρόλο στην υποστήριξη της ανάπτυξης, της εξέλιξης και της παραγωγικότητας των καλλιεργειών πατάτας:

Το άζωτο (Ν) είναι ζωτικής σημασίας για τη σύνθεση των πρωτεϊνών και τη συνολική βλαστική ανάπτυξη, συμβάλλοντας άμεσα στις υψηλές αποδόσεις.

Ο φώσφορος (Ρ) είναι σημαντικός για τη μεταφορά ενέργειας και τη διαίρεση των κυττάρων, όντας απαραίτητος κατά την ανάπτυξη της ρίζας και τα αναπαραγωγικά στάδια.

Το κάλιο (Κ) βοηθά στη μεταφορά σακχάρων, ρυθμίζει τη λειτουργία των στομάτων και ενεργοποιεί πολλά ένζυμα, ενώ παράλληλα ενισχύει την ανθεκτικότητα του φυτού στις ασθένειες.

Το ασβέστιο (Ca) συμβάλλει στην οικοδόμηση ισχυρών κυτταρικών τοιχωμάτων και βελτιώνει την ανθεκτικότητα στις ασθένειες.

Το μαγνήσιο (Mg) παίζει βασικό ρόλο στη φωτοσύνθεση και συμμετέχει σε πολλές ενζυμικές διεργασίες.

Το θείο (S) είναι απαραίτητο για τη σύνθεση βασικών αμινοξέων όπως η κυστίνη και η μεθειονίνη.

Ο σίδηρος (Fe) είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της χλωροφύλλης.

Το μαγγάνιο (Mn) είναι απαραίτητο για την αποτελεσματική φωτοσύνθεση

Το βόριο (Β) συμβάλλει στον σχηματισμό των κυτταρικών τοιχωμάτων, στην ανάπτυξη των γυρεοσωλήνων και στη μεταφορά σακχάρων.

Ο ψευδάργυρος (Zn) είναι απαραίτητος για τη σύνθεση των αυξινών - φυτικών ορμονών που συμβάλλουν στη ρύθμιση της ανάπτυξης.

Ο χαλκός (Cu) υποστηρίζει τον μεταβολισμό του αζώτου και των υδατανθράκων.

Το μολυβδαίνιο (Mo) είναι βασικό συστατικό των ενζύμων νιτρική αναγωγάση και νιτρογενάση, τα οποία συμβάλλουν στον μεταβολισμό του αζώτου.

 

Επίδραση των θρεπτικών συστατικών στην ποιότητα και την απόδοση της πατάτας

Παράμετρος

Αύξηση της δοσολογίας του συστατικού

Άζωτο

Φώσφορος

Κάλιο

Μέγεθος των κονδύλων

Καμία επίδραση

Ευαισθησία σε μηχανικές βλάβες

Μαύρισμα κονδύλων 1

Καμία επίδραση

Καμία επίδραση

% ξηράς ουσίας 2


Μικρή επίδραση

% άμυλο 3

% πρωτεΐνη

Αντιφατικά αποτελέσματα

% αναγωγικά σάκχαρα

Χωρίς συμπέρασμα

Γεύση

Καμία επίδραση

Μαύρισμα μετά το μαγείρεμα

Καμία επίδραση

 

  1. Το μαύρισμα προκαλείται από την οξείδωση των ενώσεων φαινόλης όταν εκτίθεται η φλούδα. 

  2. Στις πατάτες για τη βιομηχανία απαιτείται υψηλό ποσοστό ξηράς ουσίας. 

  3. Οι υψηλές συγκεντρώσεις είναι επιθυμητές. Το χαρακτηριστικό συσχετίζεται με το ειδικό βάρος. 

     

Όπως φαίνεται στον πίνακα, τα μακροθρεπτικά συστατικά επηρεάζουν διάφορες πτυχές της ανάπτυξης και της απόδοσης της πατάτας. Αυτό τονίζει τη σημασία της παροχής θρεπτικών συστατικών στις σωστές αναλογίες, προσαρμοσμένες σε κάθε στάδιο ανάπτυξης, για την αποτελεσματική υποστήριξη των φυσιολογικών διεργασιών του φυτού.

 

Συνολικές απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά

Απομάκρυνση θρεπτικών συστατικών από την καλλιέργεια πατάτας (kg/ha)

Τα στοιχεία αντιπροσωπεύουν απόδοση 55 τόνων/εκτάριο (55 τόνων/10 στρέμματα).

 

Κόνδυλοι

Κορμοί/
βλαστοί

Σύνολο

N

152.9

235.4

388.3

P

12.1

31.9

44

K

302.5

264

566.5

Ca

47.3

81.4

128.7

Mg

27.4

16.17

43.67

Cu

0.099

0.03

0.129

Zn

0.176

0.12

0.296

B

0.066

0.16

0.226

Mn

0.077

0.19

0.267

Fe

1.309

2.47

3.779

 

Καμπύλες πρόσληψης θρεπτικών συστατικών

Η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών κορυφώνεται κατά το στάδιο της διόγκωσης των κονδύλων, όταν οι κόνδυλοι υφίστανται έντονη αύξηση του όγκου τους. Η συνολική ποσότητα θρεπτικών συστατικών που απομακρύνεται από μια καλλιέργεια πατάτας συνδέεται στενά με την απόδοση - ο διπλασιασμός της απόδοσης συνήθως οδηγεί σε ανάλογη αύξηση της απομάκρυνσης θρεπτικών συστατικών.

Για να υποστηριχθούν υψηλές αποδόσεις και να διατηρηθεί η ποιότητα, τα θρεπτικά συστατικά πρέπει να εφαρμόζονται με ακρίβεια - στοχευμένα στη ριζική ζώνη και χρονικά ακριβώς πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου ζήτησης της καλλιέργειας. Η ανεπαρκής ή μη ισορροπημένη παροχή θρεπτικών συστατικών μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα των κονδύλων και να μειώσει σημαντικά την απόδοση.

Όπως φαίνεται στην καμπύλη πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων, η ζήτηση καλίου είναι υψηλότερη κατά το στάδιο της διόγκωσης των κονδύλων. Η έναρξη της ανθοφορίας είναι ένας αξιόπιστος μορφολογικός δείκτης για το πότε αρχίζει αυτή η κρίσιμη φάση. Όταν χρησιμοποιείται επιφανειακή λίπανση, το Multi-K™ Agri πρέπει να εφαρμόζεται σε αυτό το στάδιο για την αποτελεσματική κάλυψη των απαιτήσεων της καλλιέργειας σε κάλιο.

 

Πρόσληψη μακροθρεπτικών συστατικών από μια καλλιέργεια πατάτας

Πηγή: Harris (1978)

Οι ημερήσιες ανάγκες των κονδύλων πατάτας κατά το κρίσιμο στάδιο της διόγκωσης είναι 4,5 kg/ha Ν, 0,3 kg/ha P και 6,0 kg/ha K. Οι απαιτήσεις σε κάλιο των κονδύλων της πατάτας κατά το στάδιο της διόγκωσης είναι πολύ υψηλές, καθώς πρόκειται για πολυτελή κατανάλωση. Η αύξηση της απόδοσης κατά τη διόγκωση των κονδύλων μπορεί να φθάσει τα 1000-1500 kg/ha/ημέρα. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να παρέχονται τα απαιτούμενα θρεπτικά συστατικά των φυτών κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου σε σωστή αναλογία και άφθονες ποσότητες.

 

Διαχείριση θρεπτικών συστατικών

Άζωτο (Ν)

Η κατάλληλη διαχείριση του Ν είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που απαιτούνται για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων πατάτας άριστης ποιότητας. Η επαρκής παροχή Ν στην αρχή της καλλιεργητικής περιόδου είναι σημαντική για τη στήριξη της βλαστικής ανάπτυξης.

πίδραση του ποσοστού Ν στις αποδόσεις της πατάτας

 

Οι πατάτες έχουν ρηχές ρίζες και συνήθως καλλιεργούνται σε αμμώδη, καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Ενώ οι συνθήκες αυτές είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη των ριζών, παρουσιάζουν παράλληλα προκλήσεις ως προς τη διαχείριση του νερού και του αζώτου (Ν). Τα νιτρικά άλατα, η κύρια μορφή αζώτου που είναι διαθέσιμη στα φυτά, είναι ιδιαίτερα κινητά και επιρρεπή σε απώλειες από έκπλυση σε τέτοια εδάφη.

Για να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες και να εξασφαλιστεί επαρκής διαθεσιμότητα, συνιστώνται εφαρμογές αζώτου σε ξεχωριστά στάδια. Αυτό περιλαμβάνει την εφαρμογή ενός μέρους της συνολικής απαίτησης σε Ν πριν από τη φύτευση, ακολουθούμενη από πρόσθετες εφαρμογές κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου - είτε με επιφανειακή λίπανση είτε με υδρολίπανση.

Ο χρόνος και ο ρυθμός απορρόφησης του αζώτου εξαρτώνται από την ποικιλία και επηρεάζονται από παράγοντες όπως η πυκνότητα των ριζών και ο χρόνος ωρίμανσης. Στα πρώιμα στάδια απαιτείται ισορροπημένη αναλογία αμμωνίου προς νιτρικά, καθώς η υπερβολική ποσότητα αμμωνίου μπορεί να μειώσει το pH της ριζικής ζώνης και να ευνοήσει την ανάπτυξη της ασθένειας Rhizoctonia. Αντίθετα, το νιτρικό άζωτο όχι μόνο υποστηρίζει την υγιή ανάπτυξη, αλλά διευκολύνει επίσης την πρόσληψη βασικών κατιόντων - ασβεστίου, καλίου και μαγνησίου - τα οποία είναι απαραίτητα για την επίτευξη υψηλού ειδικού βάρους στους κονδύλους.

Οι ανάγκες της καλλιέργειας σε άζωτο κατά τη διάρκεια της διόγκωσης των κονδύλων είναι 2,2-3,0 kg/ha/ημέρα.

Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η υπερβολική εφαρμογή αζώτου στα τέλη της καλλιεργητικής περιόδου, καθώς αυτό μπορεί να καθυστερήσει την ωρίμανση των κονδύλων, να βλάψει τη φλούδα και να μειώσει την ποιότητα μετά τη συγκομιδή και την αποθήκευση.
 

Η επίδραση της Αναλογίας νιτρικών/αμμωνίου και του ποσοστού Ν στη συνολική απόδοση των κονδύλων U.T.D

Πηγή: Λαχανικά και φρούτα, Φεβρουάριος/Μάρτιος, 2000. Νότια Αφρική

Αξιολόγηση αζώτου

Η εξέταση του εδάφους σε βάθος 60 εκατοστών την άνοιξη είναι ζωτικής σημασίας για τον σχεδιασμό ενός αποτελεσματικού προγράμματος διαχείρισης του Ν. Τα δείγματα εδάφους μετά τη συγκομιδή μπορούν να βοηθήσουν τους καλλιεργητές να επιλέξουν τις επόμενες καλλιέργειες οι οποίες θα αξιοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό το υπολειμματικό Ν μετά την καλλιέργεια πατάτας.

Για να διασφαλιστεί η ακριβής διαχείριση του αζώτου, η ανάλυση του μίσχου κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, το οποίο επιτρέπει στους καλλιεργητές να παρακολουθούν την κατάσταση του αζώτου και να προσαρμόζουν τη θρέψη ανάλογα.

Η δειγματοληψία νιτρικών αλάτων στον μίσχο επιτρέπει την παρακολούθηση της κατάστασης των θρεπτικών συστατικών της καλλιέργειας κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Συνιστάται η συλλογή του 4ου μίσχου από 30-50 τυχαία επιλεγμένα φυτά σε όλο το χωράφι. Συχνά συλλέγονται δείγματα ιστών σε εβδομαδιαία βάση για να παρακολουθούνται οι αλλαγές στα επίπεδα νιτρικών και να σχεδιάζονται συμπληρωματικές εφαρμογές λιπασμάτων, εάν τα επίπεδα πέσουν κάτω από το βέλτιστο. Τα κρίσιμα επίπεδα νιτρικών στον μίσχο μειώνονται καθώς η καλλιέργεια πατάτας αναπτύσσεται και ωριμάζει. Γενικά, τα επίπεδα νιτρικών Ν στον μίσχο κατά τη διόγκωση των κονδύλων έχουν ως εξής: <10.000 ppm = χαμηλά, 10.000-15.000 ppm = μεσαία, >15.000 ppm = επαρκή.

 
 

Ερμηνεία των επιπέδων N-NO3 σε μίσχους πατάτας σε διάφορα στάδια ανάπτυξης

Για την αξιολόγηση του αζώτου σε πραγματικό χρόνο, οι καλλιεργητές ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν την εφαρμογή Croptune™, η οποία παρέχει επιτόπια ανάλυση με βάση την απεικόνιση των φύλλων - υποστηρίζοντας έγκαιρες αποφάσεις λίπανσης βάσει δεδομένων.
 

Φώσφορος (P)

Ο φώσφορος παίζει ζωτικό ρόλο στην πρώιμη ανάπτυξη της ρίζας και των βλαστών, καθώς παρέχει την ενέργεια που απαιτείται για κρίσιμες λειτουργίες των φυτών, όπως η πρόσληψη και μεταφορά ιόντων, καθώς και ο κυτταρικός μεταβολισμός. Τα φωσφορικά ιόντα απορροφώνται από τις ρίζες μόνο όταν είναι διαλυμένα στο εδαφικό διάλυμα, καθιστώντας τη διαθεσιμότητά τους σε μεγάλο βαθμό εξαρτώμενη από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.

Ελλείψεις φωσφόρου μπορεί να εμφανιστούν ακόμη και σε εδάφη με επαρκή διαθέσιμο Ρ, εάν παράγοντες όπως η ξηρασία, οι χαμηλές θερμοκρασίες ή οι ασθένειες των ριζών εμποδίζουν τη διάχυση του φωσφόρου προς την επιφάνεια της ρίζας. Τέτοιες ελλείψεις μπορεί να οδηγήσουν σε κακή ανάπτυξη των ριζών και μειωμένη αποτελεσματικότητα της πρόσληψης, επηρεάζοντας τελικά τη συνολική απόδοση των φυτών.

Στο στάδιο της εκκίνησης των κονδύλων, η επαρκής παροχή φωσφόρου είναι απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση του αριθμού των κονδύλων που σχηματίζονται. Καθώς η καλλιέργεια αναπτύσσεται, ο φώσφορος συνεχίζει να παίζει βασικό ρόλο στη σύνθεση, μεταφορά και αποθήκευση του αμύλου - όλα αυτά είναι κρίσιμα για την ποιότητα και την απόδοση των κονδύλων.

Για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της χρήσης του φωσφόρου, η έρευνα υποστηρίζει στρατηγικές όπως η χρήση λιπασμάτων ελεγχόμενης αποδέσμευσης και η προσθήκη χουμικών ουσιών, οι οποίες ενισχύουν τη διαθεσιμότητα του φωσφόρου στη ζώνη των ριζών και μειώνουν τη δέσμευση στο έδαφος.

Κάλιο (K)

Οι πατάτες χρειάζονται μεγάλες ποσότητες καλίου καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου ανάπτυξής τους, καθώς αυτό το μακροθρεπτικό συστατικό είναι ζωτικής σημασίας για πολλές φυσιολογικές και μεταβολικές διεργασίες. Το κάλιο παίζει βασικό ρόλο στις εξής διεργασίες:

  • Ρύθμιση του στοματικού συστήματος και υδατικό ισοζύγιο των φυτών

  • Ομοιόσταση ιόντων στους φυτικούς ιστούς

  • Μείωση των νιτρικών αλάτων και αποτελεσματική χρήση του αζώτου

  • Μετατόπιση σακχάρων από τα φύλλα στους κονδύλους

  • Μετατροπή των σακχάρων σε άμυλο, συμβάλλοντας στην ξηρά ουσία και την ποιότητα των κονδύλων

 

Τα επαρκή επίπεδα καλίου είναι απαραίτητα για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων και την παραγωγή κονδύλων με επιθυμητό μέγεθος, ποιότητα και ειδικό βάρος. Η ανεπάρκεια καλίου σχετίζεται με:

  • Μειωμένη απόδοση και μέγεθος κονδύλων

  • Φτωχή συσσώρευση αμύλου

  • Χαμηλό ειδικό βάρος

  • Αυξημένη ευαισθησία σε ασθένειες, ξηρασία και παγετό

Οδηγίες λίπανσης

Επειδή οι πατάτες απαιτούν σημαντική ποσότητα Κ στο έδαφος, ιδίως σε αμμώδη εδάφη ή εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε Κ, είναι απαραίτητος ο προσεκτικός σχεδιασμός των εφαρμογών λίπανσης με κάλιο.

  • Η εφαρμογή με διασπορά πριν από τη φύτευση είναι η πιο συχνά συνιστώμενη μέθοδος.

  • Εάν η εφαρμογή γίνεται σε ζώνες (band application), η δόση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 45 kg K₂O/ha, ώστε να αποφευχθεί η ζημία από το αλάτι στα αναδυόμενα βλαστάρια.

  • Όταν η συνολική εφαρμογή υπερβαίνει τα 400 kg K₂O/ha, ιδίως σε εύκρατες συνθήκες, συνιστάται η κατανομή της εφαρμογής, με μεσοδιαστήματα 6-8 εβδομάδων μεταξύ των δόσεων, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα της απορρόφησης και να μειωθούν οι απώλειες έκπλυσης.

Επιλογή λιπάσματος K

Η πηγή του καλίου επηρεάζει σημαντικά τόσο την απόδοση όσο και την ποιότητα των κονδύλων πατάτας.Τα λιπάσματα νιτρικού καλίου, όπως το Multi-K™, έχει αποδειχθεί ότι υπερτερούν έναντι άλλων πηγών - με αποτέλεσμα υψηλότερες αποδόσεις κονδύλων και μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία, όπως φαίνεται στα παρακάτω σχήματα.

Επιπλέον, μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι το νιτρικό κάλιο αυξάνει την περιεκτικότητα των κονδύλων σε πρωτεΐνες και βελτιώνει τη γεύση σε σύγκριση με το χλωριούχο κάλιο (KCl), καθιστώντας το προτιμώμενη επιλογή για τους καλλιεργητές που στοχεύουν σε παραγωγή υψηλής ποιότητας.

 

Η επίδραση της πηγής του Κ στην ποιότητα της απόδοσης της πατάτας

 

KCl

SOP

Multi-K™

% ξηράς ουσίας

16.3

17.1

17.8

Ειδικό βάρος κονδύλων

1.062

1.065

1.068

Αξιολόγηση χρώματος τηγανισμένης πατάτας

41.2

42.6

43.2

 

Δευτερογενή θρεπτικά συστατικά

Το ασβέστιο (Ca) είναι ένα ζωτικής σημασίας δομικό στοιχείο για τα φυτά, καθώς αποτελεί βασικό συστατικό των κυτταρικών τοιχωμάτων. Ενισχύει τα κυτταρικά τοιχώματα και τις μεμβράνες, αυξάνοντας τη σταθερότητα των κυττάρων και την αντοχή τους σε βακτηριακές και μυκητιασικές λοιμώξεις. Το ασβέστιο συμβάλλει επίσης στο σύστημα απόκρισης του φυτού στο στρες, συμμετέχοντας σε ενδοκυτταρικά μονοπάτια που ενεργοποιούνται υπό συνθήκες περιβαλλοντικού στρες. Επιπλέον, παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της πρόσληψης καλίου, στη στήριξη της στοματικής λειτουργίας και του υδατικού ισοζυγίου.

Το μαγνήσιο (Mg) έχει μεγάλη σημασία για τη φωτοσύνθεση, καθώς αποτελεί το βασικό άτομο κάθε μορίου χλωροφύλλης. Πέρα από τον ρόλο του στη δέσμευση του φωτός, το μαγνήσιο συμμετέχει σε βασικές μεταβολικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης σακχάρων και πρωτεϊνών. Διευκολύνει επίσης τη μετατόπιση των σακχάρων, ιδίως της σακχαρόζης, από τα φύλλα στους αναπτυσσόμενους κονδύλους.

Το θείο (S) έχει αμυντικό ρόλο στην καλλιέργεια της πατάτας, μειώνοντας τη συχνότητα εμφάνισης της κοινής ψώρας και της σπογγοσπορίωσης. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται εν μέρει στην οξυντική δράση του θείου, το οποίο μειώνει το pH του εδάφους και δημιουργεί λιγότερο ευνοϊκές συνθήκες για τα παθογόνα της ψώρας. Επιπλέον, το θείο είναι απαραίτητο για τη σύνθεση των πρωτεϊνών και τη λειτουργία των ενζύμων στο φυτό.

 

Διατροφικές διαταραχές στην πατάτα

Άζωτο (N)

Η έλλειψη αζώτου χαρακτηρίζεται από μειωμένη βλαστική ανάπτυξη και φύλλα χλωμά πράσινα έως κιτρινισμένα, ιδιαίτερα στο παλαιότερο φύλλωμα. Αυτό οδηγεί σε μικρότερη κόμη, χαμηλότερη φωτοσυνθετική δραστηριότητα και τελικά μείωση τόσο στο μέγεθος όσο και στον αριθμό των κονδύλων, επηρεάζοντας αρνητικά την απόδοση. Η σοβαρότητα της έλλειψης μπορεί να επιδεινωθεί από παράγοντες όπως ακραίο pH εδάφους (πολύ χαμηλό ή πολύ υψηλό), χαμηλή οργανική ουσία, ξηρασία ή υπερβολική άρδευση που ευνοεί την έκπλυση του αζώτου.
Η περίσσεια αζώτου συχνά οδηγεί σε υπερβολική ανάπτυξη βλαστών, καθυστερημένη ωρίμανση κονδύλων και μειωμένο ειδικό βάρος, επηρεάζοντας την ποιότητα μεταποίησης. Φυσιολογικά προβλήματα όπως «κούφια καρδιά» και ρωγμές ανάπτυξης μπορεί επίσης να εμφανιστούν. Επιπλέον, η περίσσεια αζώτου αυξάνει την ευπάθεια της καλλιέργειας σε ασθένειες και μπορεί να δυσκολέψει την ξήρανση των βλαστών πριν τη συγκομιδή.

 

Φώσφορος (P)

Ένα από τα πρώτα σημάδια έλλειψης φωσφόρου είναι η αργή ή καθυστερημένη ανάπτυξη βλαστών και ριζών, ιδιαίτερα στα πρώιμα στάδια. Οι ρίζες μπορεί να φαίνονται υποαναπτυγμένες, με μειωμένη διακλάδωση και περιορισμένο σχηματισμό ριζικών τριχιδίων, οδηγώντας σε κακή απορρόφηση νερού και θρεπτικών.
Ένα κλασικό σύμπτωμα είναι ο μωβ ή κοκκινωπός αποχρωματισμός, ιδιαίτερα στα παλαιότερα φύλλα, λόγω συσσώρευσης ανθοκυανών.
Η υπερβολική παρουσία φωσφόρου στο έδαφος δεσμεύει άλλα στοιχεία όπως ασβέστιο και ψευδάργυρο, προκαλώντας δευτερογενείς ελλείψεις.


 

Κάλιο (K)

Η έλλειψη καλίου οδηγεί σε μειωμένη αξιοποίηση αζώτου, βραδεία ανάπτυξη φυτών και τελικά χαμηλότερες αποδόσεις, κακής ποιότητας κονδύλους και μειωμένη αντοχή σε ασθένειες. Ορατά συμπτώματα περιλαμβάνουν εγκαύματα ή νέκρωση στα περιθώρια φύλλων, ιδιαίτερα στα παλαιότερα, και πρόωρη γήρανση του φυλλώματος.
Η περίσσεια καλίου μπορεί να μειώσει το ειδικό βάρος των κονδύλων, επηρεάζοντας την ποιότητα μεταποίησης. Επίσης, μπορεί να εμποδίσει την απορρόφηση ασβεστίου και μαγνησίου, προκαλώντας δευτερογενείς ελλείψεις.


 

Ασβέστιο (Ca)

Η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να διαταράξει σοβαρά την ανάπτυξη και την ποιότητα των κονδύλων. Στις πατάτες οδηγεί σε κακή ανάπτυξη ριζών, παραμόρφωση κορυφών και τελικά μειωμένες αποδόσεις και περιορισμένη διάρκεια συντήρησης λόγω κακής ακεραιότητας του φλοιού.
Τυπικά συμπτώματα: κιτρίνισμα και κατσάρωμα των άνω φύλλων, εγκαύματα στις κορυφές και μικρά, χλωρωτικά φύλλα με παραμορφωμένη ανάπτυξη.
Οι κόνδυλοι με έλλειψη Ca είναι πιο ευπαθείς σε εσωτερικά ελαττώματα και ασθένειες αποθήκευσης.
Η περίσσεια Ca, ιδιαίτερα σε υψηλές συγκεντρώσεις, μπορεί να εμποδίσει την απορρόφηση μαγνησίου, προκαλώντας χλωρώσεις και μειωμένη φωτοσύνθεση.

 

Μαγνήσιο (Mg)

Το μαγνήσιο είναι βασικό στοιχείο της χλωροφύλλης, απαραίτητο για φωτοσύνθεση και παραγωγή ενέργειας. Σε συνθήκες έλλειψης, η φωτοσύνθεση μειώνεται, προκαλώντας χαμηλότερες αποδόσεις (έως 15 % σε σοβαρές περιπτώσεις).
Οι κόνδυλοι με έλλειψη Mg είναι πιο ευάλωτοι σε μηχανικές ζημιές κατά τη συγκομιδή και την αποθήκευση.
Τυπικά συμπτώματα: χλώρωση μεταξύ των νεύρων και καφέτιασμα παλαιών φύλλων, μάρανση, νέκρωση, καθυστερημένη ανάπτυξη και πρόωρη ωρίμανση.
Η περίσσεια Mg μπορεί να εμποδίσει την απορρόφηση Ca, οδηγώντας σε εξασθένιση κυτταρικών τοιχωμάτων, εγκαύματα και αυξημένη ευπάθεια σε ασθένειες.


 

Θείο (S)

Το θείο είναι απαραίτητο για τη σύνθεση αμινοξέων, ενζύμων και βιταμινών. Η έλλειψη προκαλεί μείωση της ανάπτυξης και κιτρίνισμα νεαρών φύλλων — σε αντίθεση με την έλλειψη αζώτου που επηρεάζει πρώτα τα παλαιότερα φύλλα. Μειώνεται ο αριθμός των φύλλων και η ανάπτυξη της κόμης, επηρεάζοντας απόδοση και ποιότητα κονδύλων.

 

Σίδηρος (Fe)

Η έλλειψη σιδήρου εκδηλώνεται με χλώρωση μεταξύ των νεύρων — ο ιστός κιτρινίζει ενώ οι νευρώσεις παραμένουν πράσινες. Εμφανίζεται πρώτα στα νεότερα φύλλα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, όλο το φύλλο γίνεται χλωρωτικό, μειώνοντας σημαντικά τη φωτοσύνθεση και τη ζωτικότητα.


 

Βόριο (B)

Το βόριο είναι απαραίτητο για τον σχηματισμό κυτταρικών τοιχωμάτων, την αναπαραγωγική ανάπτυξη και τη μεταφορά σακχάρων. Σε έλλειψη παρατηρούνται:

  • Θάνατος κορυφών, δίνοντας θαμνώδη όψη στο φυτό

  • Πάχυνση φύλλων, κατσάρωμα προς τα πάνω, σκουρόχρωμα και κατάρρευση

  • Στους κονδύλους: καφέ νεκρωτικές κηλίδες και «σκουριασμένες» εσωτερικές περιοχές, μειώνοντας εμπορική αξία και διατηρησιμότητα
    Η έγκαιρη παροχή βορίου είναι κρίσιμη, καθώς ακόμη και μικρές ελλείψεις επηρεάζουν την ποιότητα.


     

Χαλκός (Cu)

Η έλλειψη χαλκού επηρεάζει την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στη φάση αναπαραγωγής. Συμπτώματα:

  • Νεαρά φύλλα μαλακά, μαραμένα λόγω αδύναμων τοιχωμάτων

  • Νέκρωση στις άκρες νεαρών φύλλων

  • Αποβολή κορυφαίων οφθαλμών, με μειωμένη άνθηση και κονδυλοποίηση
    Η έλλειψη αυξάνει την ευπάθεια σε ασθένειες και μειώνει τη ζωτικότητα.

     

Ψευδάργυρος (Zn)

Η έλλειψη ψευδαργύρου επηρεάζει τα νεαρά όργανα και τη φωτοσύνθεση. Συμπτώματα:

  • Νεαρά φύλλα χλωρωτικά (πράσινο ανοιχτό έως κίτρινο)

  • Στενά φύλλα, κατσαρωμένα προς τα πάνω, με εγκαύματα στις άκρες

  • Πράσινες νευρώσεις σε αντίθεση με χλωρωτικές περιοχές

  • Κηλίδες ή νεκρωτικές ζώνες

  • Εύθραυστο, λεπτό φυτό με κοντά μεσογονάτια
    Η έλλειψη επηρεάζει τόσο το φύλλωμα όσο και την απόδοση κονδύλων.

     

Μαγγάνιο (Mn)

Αν και απαιτείται σε μικρές ποσότητες, είναι ζωτικό. Η έλλειψη προκαλεί:

  • Μαύρες ή καφέ κηλίδες στα νεαρά φύλλα με χλώρωση μεταξύ νεύρων

  • Κιτρίνισμα ολόκληρου φυλλώματος λόγω μείωσης χλωροφύλλης

  • Κακή επιδερμίδα κονδύλων, μειώνοντας την εμπορικότητα

  • Αυξημένη ευπάθεια σε μηχανικές ζημιές κατά τη συγκομιδή
    Η έγκαιρη διόρθωση της έλλειψης είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η φωτοσύνθεση και η ποιότητα.